Twórcy – w tym fotografowie – często nie zdają sobie sprawy z tego, że aktualnie dotyczy ich krótki termin przedawnienia roszczeń odszkodowawczych. Jest to termin zaledwie trzyletni, tj. taki, jak w obrocie gospodarczym.
Trzyletni, czyli – jeśli ukradziono Ci zdjęcie w 2013 r. i korzystanie z niego zakończyło się w 2013 r., to kiedy piszę te słowa, jest już za późno…
Zgodnie mianowicie z wyrokiem Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 11 sierpnia 2011 r. I CSK 633/10:
„roszczenia o ochronę autorskich praw majątkowych przedawniają się w terminach określonych w art. 118 KC, z wyjątkiem roszczeń o naprawienie szkody, do których ma zastosowanie art. 442 z ind. 1 KC (do dnia 10.08.2007 r. uchylony art. 442 KC)„.
Jednocześnie zgodnie z doskonale utrwalonym – aczkolwiek w mojej ocenie dyskusyjnym – orzecznictwem Sądu Najwyższego, roszczenie o zapłatę podwójnego wynagrodzenia jest roszczeniem o naprawienie szkody.
W szczególności w wyroku z dnia 14 grudnia 2012 r. Sygn. akt I CNP 25/12 Sąd Najwyższy zawarł poniższe podsumowanie tej kwestii.
[su_box title=”Roszczenie o podwójne wynagrodzenie autorskie jest roszczeniem odszkodowawczym”]W wielu orzeczeniach Sąd Najwyższy dokonał szczegółowej analizy prawnego charakteru tych roszczeń, w tym roszczenia o zapłatę odpowiedniego wynagrodzenia w związku z naruszeniem autorskich praw majątkowych. Chodzi tu o wypowiedzi Sądu Najwyższego dokonywane zarówno na tle stanu prawnego przed jego zmianą w dniu 31 maja 2006 r. (Dz. U. z 2006 r., nr 98, poz. 631), jak i po tej dacie, gdy odpowiednio rozbudowano przepis art. 79 ust. 1 ustawy. Eksponowano w nich odszkodowawczy i jednocześnie deliktowy charakter wspomnianych roszczeń, przedstawiając istotne argumenty prawne na rzecz takiego stanowiska (wynagrodzenie jako zryczałtowane odszkodowanie, pozaumowny charakter odpowiedzialności podmiotu naruszającego autorskie prawa majątkowe w sposób bezprawny, odesłanie de lege lata do „zasad ogólnych” – art. 78 ust. 1 pkt 1a ustawy, obiektywizacja odpowiedzialności naruszającego i nasilenie elementów represyjności charakterystyczne dla odpowiedzialności deliktowej, współsprawstwo deliktowe kilku podmiotów naruszających majątkowe prawo autorskie, art. 422 k.c.). Argumentację taką przedstawiano w sposób syntetyczny i przekonywający np. w uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 11 sierpnia 2011 r., I CSK 633/10 (OSNC 2012, z. 3, poz. 37; tamże powołano inne orzeczenia Sądu Najwyższego). W wyroku z dnia 21 października 2011 r., IV CSK 133/11 (nie publ.) wyraźnie wskazywano na to, że odpowiedzialność przewidziana w art. 79 ustawy o prawie autorskim jest odpowiedzialnością deliktową z racji bezprawnego wkroczenia w cudze prawo wyłączne. Roszczenie o wynagrodzenia jest alternatywą odszkodowania na zasadach ogólnych, ma charakter stricte odszkodowawczy i nie zależy od wykazania wysokości poniesionego uszczerbku. Na deliktowy charakter omawianej odpowiedzialności wskazano także w wyrokach Sądu Najwyższego: z dnia 8 lutego 2011 r., V CSK 56/11 (nie publ.) i z dnia 8 marca 2012 r., V CSK 102/11 (nie publ.).[/su_box]